علوم اسلامی همانگونه که از نام آن برمی آید مطالعه و تحقیق درباره دین اسلام و مباحث و مفاهیم مختلف مرتبط با آن است. حداقل دو رویکرد متفاوت برای انجام این مطالعات می تواند وجود داشته باشد که مهمترین آن ها عبارتند از:

  • رویکرد افراد متعلق به افرادی است که اسلام را به عنوان دین رسمی خود نمی شناسند و به اصطلاح در مواجه با آن سکولار هستند. این افراد اسلام را به عنوان مذهب و تمدنی همانند دیگر مذاهب، در سطوح دانشگاهی مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند.
  • رویکرد دیگر که کمی سنتی تر است متعلق به آن دسته از افرادی است که به اسلام معتقدند. این افراد در حقیقت همان علمای دین هستند و مطالعه شان علم الدین نام می گیرد.
در این این مقاله خواهید:

نگاهی اجمالی به علوم اسلامی

همانگونه که پیشتر هم عنوان شد برای افراد معتقد به دین اسلام، علوم اسلامی علم الدین نام می گیرد. این علم شامل تمامی افکار مذهبی موجود در سنت اسلام می شود که از آن جمله می توان به علم کلام (همان معارف اسلامی) و فقه اشاره کرد. البته این علم شامل برخی دیدگاه هایی هم می شود که اکنون در جامعه غربی با عنوان سکولار شناخته می شوند. از آن جمله می توان به علم از دیدگاه اسلام و اقتصاد اسلامی اشاره کرد.

اگر علوم اسلامی را در جوامعی مورد بررسی قرار دهیم که اسلام را به عنوان دین رسمی خود نمی شناسند، آن گاه به طور کلی مباحثی چون مطالعه تاریخ اسلام، تمدن اسلامی، تاریخ اسلامی، تاریخنگاری اسلام، قوانین اسلامی، معارف اسلامی و در نهایت فلسفه اسلامی در مطالعات و تحقیقات آن ها جای می گیرد. البته این نکته را هم باید مد نظر قرار داد که بعضا افراد متخصص در دیگر رشته ها هم نظر خود درباره جوامع اسلامی (چه جوامع اسلامی کنونی و چه جوامع اسلامی گذشته) را عنوان می کنند. کسانی که به عنوان متخصص و محقق علوم اسلامی شناخته می شوند، بعضا از روش های تحقیق و مطالعه به کار گرفته شده در برخی رشته های دیگر استفاده می کنند که از آن جمله می توان به مطالعات درباره انجیل، علم زبان، تاریخ جدید، تاریخ حقوقی و جامعه شناسی اشاره کرد.

البته رویکرد تازه ای هم در مطالعه و تحقیق علوم اسلامی اخیرا به وجود آمده است (حادثه یازده سپتامبر تأثیر زیادی بر این ماجرا داشت) که در آن افراد متخصص در حوزه علوم اجتماعی اقدام به مطالعه و بررسی فعالیت ها و عقاید گروه های اسلامی می کنند. در بیشتر مواقع روزنامه نگاران هستند که اقدام به انجام این مطالعات و بررسی ها می کنند، با این حال، همانگونه که پیشتر هم عنوان شد این مطالعات توسط افراد غیر عرب و به عبارت بهتر، غیر مسلمان صورت می گیرد و به همین خاطر در حوزه علوم اسلامی به معنای قدیمی تر آن جای نمی گیرند.

قیمت ترجمه فقه و علوم اسلامی

انگلیسی به فارسی

تعداد صفحه تعداد لغت درصد تخفیف زمان تحویل قیمت هر صفحه (ریال)
طلایی
نقره ای
برنز
1 تا 4 صفحه 0 تا 1,000 لغت %0 0 تا 3 روز
964,000 ریال
383,000 ریال
191,500 ریال
5 تا 25 صفحه 1,000 تا 6,250 لغت %0 1 تا 6 روز
964,000 ریال
383,000 ریال
191,500 ریال
26 تا 50 صفحه 6,250 تا 12,500 لغت %10 6 تا 11 روز
867,600 ریال
344,700 ریال
172,350 ریال
51 تا 100 صفحه 12,500 تا 25,000 لغت %13 11 تا 18 روز
838,680 ریال
333,210 ریال
166,605 ریال
101 تا 200 صفحه 25,000 تا 50,000 لغت %17 18 تا 31 روز
800,120 ریال
317,890 ریال
158,945 ریال
201 تا 500 صفحه 50,000 تا 125,000 لغت %23 31 تا 69 روز
742,280 ریال
294,910 ریال
147,455 ریال
501 تا 1600 صفحه 125,000 تا 400,000 لغت %31 69 تا 203 روز
665,160 ریال
264,270 ریال
132,135 ریال

محققانی که در سطوح دانشگاهی اقدام به مطالعه و تحقیق درباره علوم اسلامی می کنند معمولا با نام اسلام شناس شناخته می شوند. از دل اسلام شناسی و علوم اسلامی رشته دیگری سر بر آورد که البته بیشتر در جوامع غربی تدریس می شود و از آن با نام شرق (خاور) شناسی یاد می شود. در حقیقت هنوز هم دانشگاه هایی در غرب وجود دارند که این رشته هنوز در آن ها وجود دارد و دانشجویان پس از گذران دوره تحصیلی در نظر گرفته شده برای آن قادر به دریافت مدرک در حوزه علوم اسلامی و عربی خواهند بود. برای نمونه در دانشگاه آکسفورد از قرن شانزدهم به بعد علوم اسلامی و عربی درس داده شده است که به عنوان زیرشاخه ای از الهیات شناخته می شوند. این مسئله باعث شد تا به مرور شیوه مطالعات انجیل در علوم اسلامی به کار گرفته شود. با وجود این که افراد غیر مسلمان رویکردی سکولار در مواجه با مباحث و مفاهیم اسلامی دارند، مقالات و نتیجه تحقیقات منتشر شده از آن ها، توسط بخش زیادی از جوامع اسلامی مورد مطالعه قرار گرفته است. در سوی دیگر هم البته هستند محققان مسلمانی که در دانشگاه های معتبر جوامع غربی اقدام به تدریس علوم اسلامی کرده اند.  بسیاری از دانشگاه های معتبر اروپایی و آمریکایی رشته علوم اسلامی را در دانشگاه خود لحاظ کرده اند و سطوح مختلف مدارک (لیسانس، فوق لیسانس ...) آن را هم برای دانشجویان در نظر گرفته اند. دانشجویانی که قادر به یادگیری زبان عربی و خواندن متون اسلامی اصلی خواهند بود.

 

تاریخچه ای مختصر درباره علوم اسلامی

محققان و متخصص های علوم اسلامی بر این باورند که اسلام برای نخستین بار توسط حضرت ابراهیم (ع) مطرح شد و در طول تاریخ یهودیت، توسط پیامبرانی چون حضرت داوود (ع) و حضرت سلیمان (ع) ادامه پیدا کرد. به هنگام آغاز مسیحیت و منسوب شدن پیامبری به حضرت عیسی (ع) هم مسلمانانی وجود داشتند و در نهایت با ارسال وحی از سوی خداوند به حضرت محمد (ص) بود که دین اسلام به طور رسمی تر آغاز شد و عده زیادی به آن روی آوردند.

نخستین تلاش ها برای فهم اسلام در مقام یک رشته دانشگاهی و با استفاده از روش های تحقیق و مطالعه جدیدتر به قرن نوزدهم میلادی برمی گردد: یعنی زمانی که مطالعات شرق شناسی در اروپا آغاز شد. میان سال های 1821 تا 1850 دانشگاه های زیادی به منظور مطالعه بیشتر در این حوزه احداث شدند که از جمله مهمترین آن ها می توان به جامعه شرقی آمریکا اشاره کرد. در نیمه دوم قرن نوزدهم مطالعات بیشتر بر جنبه های تاریخی و زبانی اسلام صورت می گرفت و از جمله مهمترین افرادی که در این زمینه فعالیت می کردند می توان به محقق آلمانی تئودور نولدک اشاره کرد مطالعاتی درباره تاریخ قرآن انجام داد. به طور کلی مباحث مرتبط با اسلام در آلمان بیش از سایر کشورهای غربی مورد توجه قرار گرفت.

هم محققان مسلمان و هم شرق شناسان غربی به هنگام انجام مطالعات و تحقیقات خود درباره تاریخ اسلام رویکردی محافظه کارانه داشته اند و سؤالاتی مانند اسلام در دوره های آغازین آن و چگونگی مکتوب شدن قرآن وحی شده به حضرت محمد (ص) کمتر مورد توجه و مطالعه قرار می گرفته است.

 

زمینه های اصلی علوم اسلامی

 


مطالعات درباره تاریخ اسلام

برای این که درک بهتر و دقیقتری از تمامی جنبه های اسلام و فرهنگ آن به طور کلی حاصل شود، انجام مطالعات و تحقیقات درباره تاریخ آن اجتناب ناپذیر است. از جمله مهمترین موضوعاتی که درباره تاریخ اسلام مد نظر قرار می گیرند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تاریخنگاری اسلام در مراحل اولیه آغاز آن
  • تاریخ مرتبط با قرآن
  • تاریخ زندگی و فعالیت های حضرت محمد (ص)
  • تاریخ نخستین نبردهای مسلمانان

 

معارف اسلامی

علم کلام، به عربی علم الکلام یکی از علوم مذهبی مهم اسلامی به شمار می رود. این واژه به گفتگو و مناظره اطلاق می شود و هدف اولیه در آن، دست یابی به اصول و قواعد معارف اسلامی با استفاده از شیوه دیالکتیکی یا گفتگویی است. به محققی که در علم کلام تخصص پیدا می کند متکلم می گویند.

 

عرفان

یکی از سنت های مهم عرفانی اسلام تصوف نام دارد. به فردی که پیرو مکتب تصوف باشد، صوفی گفته می شود. در این مکتب هدف اولیه دنبال کردن حقیقت روحانی است: حقیقتی که به مرور زمان به قلب و ذهن صوفی راه پیدا می کند. از تصوف با نام عرفان اسلامی هم یاد شده است. در بیشتر حوزه های مرتبط با دین اسلام تلاش بر آن است تا اصول و قواعدی از دین اسلام به دست آید که عامه مردم توانایی فهم و به کارگیریش را داشته باشند. در سوی دیگر اما تصوف بیشتر بر درک مستقیم حقیقت و خداوند متمرکز است و از طریق فعالیت ها و تمرین های عرفانی بر پایه عشق خداوند، صوفی ممکن است به این هدف نایل شود. هدفی که از دسترس عامه مردم به دور است. تصوف شامل فرهنگ ها، فلسفه ها و آموزه های اصلی متفاوتی می شود.

 

قانون اسلامی یا حقوق اسلامی

فقه اسلامی بیش از هر چیز دیگری به مشکلات و مسائل هر روزه فرد مسلمان متوجه است. از جمله زمینه هایی که به عنوان زیرمجموعه فقه اسلامی شناخته می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • مطالعه حقوق شریعه
  • اقتصاد اسلامی
  • مطالعات صورت گرفته در رابطه با قرآن و احادیث

وجه تمایزهایی هم میان فقه، حدیث و اجتهاد وجود دارد که هر یک را بدل به زمینه ای جداگانه و تخصصی در علوم اسلامی می کند.

 

فلسفه اسلامی

فلسفه اسلامی به عنوان بخش مهمی از مطالعات علوم اسلامی شناخته می شود. افراد متخصص در فلسفه اسلامی بیش از هر چیز دیگری سعی بر آن دارند تا هماهنگی ای میان اعتقاد، منطق یا فلسفه و آموزه های اسلامی پدید آورند. مسلمانی که اقدام به تحصیل در این حوزه از علوم اسلامی می کند با نام فیلسوف مسلمان شناخته می شود.

از جمله مهمترین حوزه های تدریس شده در فلسفه اسلامی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • فلسفه اسلام اولیه
  • فلسفه اسلام
  • فلسفه اسلام مدرن
  • فلسفه تصوف
  • فیلسوف های مسلمان
  • اخلاق اسلامی
  • متافیزیک تصوف

 

اسلام و علم

اسلام و علم به معنای علم با در نظر گرفتن عقیده های سنتی در دین اسلام است (از جلمه این عقیده ها می توان به اخلاقیات و ممنوعیت های وضع شده در دین اسلام اشاره کرد). به فرد مسلمانی که در این حوزه از علوم اسلامی فعالیت می کند محقق اسلامی گفته می شود. البته باید عنوان کرد که این علم، با علمی که در جامعه غربی و با رویکرد سکولار به اسلام در نظر گرفته می شود تفاوت دارد. البته بسیاری از افراد آزادی خواه یا لیبرال مسلمان هم هستند که خواستار جدا شدن این مبحث از یکدیگر هستند: همانگونه که اکنون در جامعه غربی مذهب و علم را از یکدیگر جدا کرده اند.

در دوران قرون وسطی مسلمانان از لحاظ تحقیقات و رده های علمی دستاوردهای بسیاری داشتند و زمینه ساز شکل گیری عصر طلایی اسلامی شدند که در تاریخ علم و تحقیقات قدر و مرتبه بسیار بالایی دارد. از جمله پیشرفت های حاصل شده در این دوران می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تحقیقات و مهندسی، شیمی و کیمیاگری، ستاره شناسی و نجوم، اختراعات، ریاضیات، پزشکی، فیزیک و فیزیولوژی.

مترجم فقه و علوم اسلامی

337 مترجم

ادبیات

ادبیات در علوم اسلامی به طور کلی به چند زیرمجموعه تقسیم می شود: ادبیات عرب، ادبیات حماسی عرب، شعر اسلامی، شعر عربی، ادبیات فارسی.

در این حوزه از علوم اسلامی به طور کلی اقدام به مطالعه متون مدرن و کلاسیک عربی می شود (و نیز سایر آثار ادبی که به این زبان به رشته تحریر در آمده اند). علاوه بر این زبان و آثار ادبی برخی ملل دیگر خاور میانه که غالبا در طول تاریخ از اسلام تأثیر زیادی پذیرفته اند در این حوزه مورد مطالعه و تحقیق قرار می گیرد. از جلمه زبان های این ملل می توان به اردو، ترکی، فارسی، آذربایجانی و ازبک اشاره کرد.

 

معماری اسلامی

معماری اسلامی به تمامی فعالیت های مرتبط با معماری، طراحی و ساخت و سازهایی گفته می شود که در طول تاریخ فرهنگ های اسلامی گوناگون را تشکیل داده است و به طور کلی به تمامی سازه هایی نظر مرتبط می شود که توسط ملل و فرهنگ های مختلف اسلامی ساخته شده اند. در بسیاری از موارد معماری ایرانی را با معماری اسلامی اشتباه می گیرند.

 

هنر

هنر اسلامی به طور کلی به سه زیرمجموعه خطاطی، شعر و موسیقی تقسیم بندی می شود. هنرهای تصویری در طول تاریخ اسلام به گونه ای بوده است که بیشتر هنرمندان آن اقدام به طراحی و ساخت آثار هنری انتزاعی و دکوری کرده اند. بر خلاف سنت معمول در مذاهب دیگری چون مسیحیت که در آن هنرمندان اقدام به پرتره نگاری از شخصیت های شناخته شده می کرده اند، در اسلام این کار چندان جایز نیست. نبود این گونه آثار پرتره در هنر اسلامی ریشه در این باور می گیرد که ترسیم تصاویر این چنینی، برای نمونه تصویر حضرت محمد (ص)، ممکن است مسلمانان را گمراه کرده و به بت پرستی و عقاید این چنینی متمایل کند.

 

مقایسه مذاهب گوناگون در علوم اسلامی

در این حوزه از علوم اسلامی افراد متخصص اقدام به بررسی ادیان و مذاهب دیگر از دیدگاه اسلام می کنند. فرد مسلمان فعال در این حوزه ممکن است رویکردی محافظه کارانه داشته باشد و ادیان دیگری چون مسیحیت و یهودیت را شبیه به اسلام بداند. البته در سوی دیگر هستند مسلمانان دیگری هم که اسلام را به عنوان ریشه و منشأ دیگر ادیان الهی نمی دانند و بر این باورند که اسلام دینی است که در نتیجه تعلیمات ادیان دیگر حاصل شده است. از جمله مهمترین زیرمجموعه های این حوزه از علوم اسلامی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • اسلام و مسیحیت
  • اسلام و جینیسم (یکی از مذاهب مهم هندی است)
  • اسلام و یهودیت
  • فلسفه های یهودیت و اسلام

 

اقتصاد در علوم اسلامی

اقتصاد اسلامی به اقتصادی گفته می شود که بر پایه قوانین حقوقی اسلام به وجود آمده است. به واسطه تعلیمات مرتبط با رباخواری که در قرآن ذکر شده است و حرام شمردن آن ها، یکی از مطالبی که مد نظر اقتصاددان های مسلمان قرار می گیرد نرخ سودی است که بانک ها و دیگر مؤسسات این چنینی دریافت می کنند. اقتصاددان های مسلمان تلاش بر آن دارند تا با اتکا به این باورها و تعلیمات جامعه اسلامی را تقویت کنند و به سمت و سوی صحیح هدایت کنند. دو زیرمجموعه اصلی برای این حوزه مطرح شده است که عبارتند از بانکداری اسلامی و نقش اقتصاد اسلامی در جهان.

 

روانشناسی در علوم اسلامی

روانشناسی در علوم اسلامی به طور کلی به دو زیرمجموعه اصلی تقسیم بندی می شود و تحقیقات بر پایه آن ها صورت می گیرد: روانشناسی در اسلام قرون وسطی و روانشناسی تصوف.

 

علوم اسلامی و اسلام در مقایسه با جامعه مدرن

این مقایسه اسلام با جوامع مدرن یکی از حوزه هایی است که در چند دهه اخیر توجه ویژه ای به آن نشان داده شده است و به طور کلی افراد متخصص در آن به مقایسه اسلام با جوامع غربی می پردازند. از جمله مهمترین مباحثی که در این حوزه مورد مطالعه قرار می گیرند می توان به تاریخ اسلام، معارف اسلامی، عرفان اسلامی و فلسفه اسلامی اشاره کرد. البته در کنار این مباحث فلسفه و جامعه شناسی غربی هم قرار می گیرند که به منظور مقایسه دقیقتر مورد مطالعه و تحقیق قرار می گیرند.

در جدول زیر می توانید ترجمه علوم اسلامی را به برخی زبان ها مشاهده کنید:

ترجمه علوم اسلامی به زبان انگلیسی

Islamic studies

ترجمه علوم اسلامی به زبان فرانسوی

études islamiques

ترجمه علوم اسلامی به زبان روسی

Исламские исследования

ترجمه علوم اسلامی به زبان آلمانی

Islamische Studien

ترجمه علوم اسلامی به زبان ترکی

islami çalışmalar